20 Aralık 2015 Pazar

PARADIGMANIN GUCU


Paradigma sozcugu Yunanca'dan gelir. Genellikle bir varsayim ve deger algisi anlaminda kullanilir. Kimilerine gore dunyayi "gorme" tarzimizdir; gozle gormek degil de algilamak, anlamak, yorumlamak anlaminda...
 
Anadolu'da bir soz vardir; "sert toprakta tohum yetismez" derler. Bir an icin dusundum ve bu sert topragi insan beynine benzettim: topragin sertligi, insan beynindeki kaygiyi, endiseyi, stresi ve dusunceyi simgeliyordu bana gore. Sonra kendi kendime "nasil olur da bu beyinde sevgi, umut, cosku var olabilir?" diye sordum. Bu sorunun cevabini ararken kendimle yuzlestigimi farkettim. Stephen Covey'e gore paradigmalardan kastedileni anlamanin en basit yolu onlari birer harita gibi gormek. Hepimizin kafasinin içinde aslinda bir cok harita var. Bunlari iki gruba ayırabiliriz: Seyleri olduklari gibi gosteren haritalar, yani gerceklikler. Digerleri ise seylerin nasil olmasi gerektigini gosteren haritalar, yani degerler. Yasadigim her seyi bu zihinsel haritalara gore yorumladigimi gordum. Tutum ve davranislarimin da bu yorumlamalardan ve varsayımlardan dogdugunu daha net anladim. Cunku onlari gorus bicimim, dusunce ve davranis tarzimin da kaynagiydi aslinda.
 
Peki bu haritayı nasil bir yontemle okumaliyiz ve yorumlamaliyiz?
 
Haritayı okuyabilmek ve dogru anlayabilmek için once kafayi bosaltmak ve konsantre olmak gerektigine inanıyorum. Ancak bu sekilde topragi yumuşatabilir ve uretmeye hazir bir hale getirebiliriz. Dr. Oktem, beyini surekli esyalarla doldurdugumuz bir odaya benzetiyor ve diyor ki "ve bir gun gelecek odada adim atacak yer kalmayacak. Beyin, alma kapasitesi doldugu zaman otomatik olarak kendini kapatacak ve gerekli gereksiz bir cok seyi silmeye baslayacak." 

Uzmanlar, beynimizin ihtiyaci olan o bos yeri acmak, baska bir deyisle kafayi bosaltmak icin sabah erken kalkmayi, spor ve meditasyon yapmayi oneriyor ve ekliyor. Meditasyon için farkındalık bilincinin gelistirilmesinin en etkili yolu olduğu soyleniyor. Insan meditasyon sayesinde an'a odaklanabiliyor ve bastirilan duygular, dusunceler ve stresler iste o an birer birer yuzeye cikarak kayboluyor. Gun içinde cikilan bir tatil gibi, her seyden uzaklasip zihni bosaltiyor ve dinlendiriyor.

Ve farkettim ki icimdeki coskunun ve farkindaligin artmasinin ana kaynagi kendim ve sabah kosularim! Kosmanın en etkili meditasyonlardan biri oldugunu ogrendigim gun deneyimlemeye basladim. Siz hic gercek "Ben" ve yarattigi yuksek farkindalikla yuzlestiniz mi? 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder